Dövmenin Kısa Tarihi

Dövmenin Kısa Tarihi

Dövme, bir boya maddesinin belirli bir teknikle alt deriye işlenmesidir. Dövme, bitki özleri, kına, gibi birçok farklı malzemelerin iğne ve benzeri delici araçlarla deride oluşturulan ince yarıkların içine işlenmektedir. Anadolu Türkçesinde "dövme" sözcüğü "vücut dövdürtme" eylemine karşılık gelen "dövmek" ad eylem halinden türetilmiştir. Dolayısıyla, isim olarak kullanıldığında "dövme"; aynı zamanda bir eylemi de içermesi nedeniyle, bir anlamda "damga"; daha dar anlamda ise "vücut damgası" anlamı taşımaktadır. (Akalın, 2019:424)

İnsanlığın kendini sembollerle ifade etme çabası dövmenin tarihçesini oluşturur. İnsanlar dövmeleri basit bir desenden ziyade bir anlam barındırdığı için tercih etmişlerdir. Maya toplumunda ruhani figürleri içeren dövmeler, Pazırık Kurganında bir başkana ait cesette bulunan dövmeler, Hunlarda asil ve kahraman kişilerin dövmeleri, Kazak ve Kırgızlarda yine kahraman ünvanı taşıyan bireylerin dövmeleri, Osmanlı İmparatorluğunda Yeniçerilerce bağlı bulundukları “orta”yı simgelemek amacıyla yaptırdıkları dövmeler…

Tarih boyunca dövme; belirli bir kabilenin totemi, insanları kötülükten koruyan bir tılsım, üst sınıfların bir soyluluk işareti, savaşçıların kahramanlık simgesi olarak kullanılmıştır. Şanlıurfa’nın Harran ilçesinde anlatılan hikâyelere göre, dövmeler aşiretleri tanıtan bir işaret olarak yaygınlaşmış. Çöl kanunlarının geçerli olduğu dönemde, bir adam çölde kaybolduğunda başına her şey gelebilirmiş. Eğer dövmesi olursa o adamın hangi aşirete bağlı olduğu belli olurmuş. Böylece başına kötü bir şey gelmezmiş.

Günümüzde de dövmeler bireyler açısından önemli bir anlam ifade eden desenler, çizimlerdir. Günümüzde de dövme, Türkiye’de Anadolu’nun çeşitli yerlerinde ve özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bir yaşlı âdeti olarak devam etmektedir.

 

Kaynakça

Akalın, E.O. (2019). Şanlıurfa’nın Harran İlçesi’nde Dövme Geleneği. Folklor Akademi Dergisi. Cilt:2, Sayı: 3, 422-439

Etiketler
dövme tarihi
dövmenin tarihi
tattoo tarihi
dövme kısa tarihi
dövme nin tarihi
dövmenin tarihi nedir
ilk dövme tarihi
dövme tarihi kitap